Jakie jest aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego w zakresie możliwości zasiedzenia nieruchomości stanowiącej las państwowy?
Zasiedzenie lasu państwowego – co musisz wiedzieć?
[AKTUALIZACJA 2022] – w Sądzie Najwyższym pod sygnaturą III CZP 94/22 czeka na rozstrzygnięcie w drodze uchwały składu 7 sędziów istotne zagadnienie prawne „”Czy art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1235) wyłącza możliwość nabycia przez zasiedzenie nieruchomości stanowiącej las państwowy w rozumieniu art. 1 pkt 3 tej ustawy?” Wydana uchwała powinna przeciąć wątpliwości, o których mowa w niniejszym wpisie. Szerzej pisaliśmy o tym w artykule w gazecie „Rzeczpospolita”: https://www.rp.pl/opinie-prawne/art36333661-michal-gorski-jan-pawel-gorski-czy-las-panstwowy-mozna-zasiedziec
Nie tak rzadko pojawia się sytuacja, gdy osoba włada działką, stanowiącą w myśl przepisów las państwowy. Bywa wręcz, że taka nieruchomość lasem jest tylko z nazwy, a faktycznie jest wykorzystywana rolniczo. Jeszcze częściej zdarza się, że ktoś z niewiedzy zajął mały fragment lasu państwowego w obrębie swojego ogrodzenia. Czy można w takim przypadku nabyć posiadany grunt przez zasiedzenie?
Zasiedzenie a ustawa o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju
W myśl dawniejszych orzeczeń, zasiedzenie lasu państwowego miało być niedopuszczalne z mocy art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (Dz. U. Nr 97, poz. 1051 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, zasoby naturalne określone w art. 1 tej ustawy, stanowiące własność Skarbu Państwa, nie podlegają przekształceniom własnościowym, z zastrzeżeniem przepisów zawartych w ustawach szczególnych. Skoro zaś według art. 1 pkt 1 tej ustawy, do strategicznych zasobów naturalnych kraju zalicza się lasy państwowe, to ich zasiedzenie miałoby być bardzo ograniczone, choć nie wykluczone.
Korzystne orzeczenie Sądu Najwyższego
W tym kontekście za przełomowe należy uznać postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2019 r., I CSK 207/18, w którym Sąd ten sformułował następującą tezę:
Przepis art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (Dz. U. Nr 97, poz. 1051 ze zm.) nie wyłącza nabycia przez zasiedzenie nieruchomości Skarbu Państwa stanowiącej las państwowy w rozumieniu art. 1 pkt 3 tej ustawy, na zasadach określonych w art. 172 i n. k.c.
Dlaczego postanowienie SN o zasiedzeniu lasu państwowego jest takie istotne?
Przełomowość tego orzeczenia polega na tym, że Sąd Najwyższy w jego uzasadnieniu wprost stwierdził, że zakaz przekształceń strategicznych zasobów naturalnych kraju, o który mowa w art. 2 ustawy z 6 lipca 2001 r., nie dotyczy możliwości zasiedzenia lasu państwowego. Zdaniem tego Sądu, podstawowym argumentem za tym stanowiskiem jest istota zasiedzenia, która jest formą nabycia własności z mocy samej ustawy (ex lege). Skoro zasiedzenie następuje z mocy ustawy, to wyłączenie możliwości nabycia nieruchomości przez zasiedzenie może nastąpić również tylko na podstawie wyraźnego przepisu ustawy. Za taki przepis nie można uznać art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r., w którym mówi się ogólnie o zakazie „przekształceń własnościowych” zasobów strategicznych kraju. Zasiedzenia, do którego do chodzi z mocy prawa, nie można zaś zaliczyć do tej formuły ustawowej „przekształceń własnościowych”.
Oznacza to, że zasiedzenie lasu państwowego jest w świetle tego orzeczenia jak najbardziej dopuszczalne.
Podziel się:
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych. Szerzej przedstawiamy się Czytelnikom w sekcji "o nas".
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
Wasze Opinie:
