Sprawy o zasiedzenie najczęściej dotyczą prawa własności nieruchomości. Czy prawo zezwala na zasiedzenie prawa użytkowania wieczystego? Ile kosztuje wniosek o zasiedzenie prawa użytkowania wieczystego?
zasiedzenie użytkowania wieczystego – fot. pixabay.com
Co to jest użytkowanie wieczyste?
Prawo użytkowania wieczystego stanowi swego rodzaju do nieruchomości nie będącym pełnym prawem własności. Stanowi ono spuściznę po okresie PRL-u, kiedy panowała zasada, że nieruchomości gruntowe w miastach powinny być własnością państwową.
Zgodnie z art. 232 kodeksu cywilnego:
grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.
Zakres stosowania prawa użytkowania wieczystego został na szczęście ograniczony na rzecz prawa własności ustawą z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2019 r. poz. 916 ze zm.), ale wciąż pozostaje ono w obrocie i ma duże znaczenie w sprawach o zasiedzenie.
Czy można zasiedzieć prawo użytkowania wieczystego?
Odpowiadając w skrócie – tak, ale tylko pod warunkiem, że na danym gruncie takie prawo zostało już wcześniej ustanowione – można zatem zasiedzieć innego (poprzedniego) użytkownika wieczystego – zarówno w dobrej jak i złej wierze. Przesądził o tym Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 11 grudnia 1975 r., III CZP 63/75.
Zgodnie z orzecznictwem sądowym nie można natomiast ustanowić prawa użytkowania wieczystego przez zasiedzenie. Jak pisaliśmy wcześniej w artykule pt. Zasiedzenie a prawo użytkowania wieczystego – korzystne orzeczenie Sądu Najwyższego w sprawie moich Klientów, można za to zasiedzieć prawo własności gruntu przylegającego do działki, która miała w przeszłości status prawny użytkowania wieczystego.
Ile kosztuje sprawa o zasiedzenie prawa użytkowania wieczystego?
Prawo wieczystego użytkowania nieruchomości jest w istocie zbliżone swoją treścią do prawa własności. Zasadnicza różnica występuje jednak w wysokości opłaty od wniosku o zasiedzenie obu tych praw. „Standardowa” opłata za wniosek o zasiedzenie nieruchomości wynosi obecnie 2000 zł – ale tylko w przypadku, gdy sprawa dotyczy „pełnego” prawa własności. Z kolei od wniosku o zasiedzenie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości opłata ta wynosi tylko 100 zł.
Podziel się:
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
Wasze Opinie:
Panie Mecenasie,
A czy jest możliwe zasiedzenie użytkowania wieczystego w ten sposób, że użytkownik przekroczył granicę i część budynku wybudował na terenie skarbu państwa, ale poza gruntem oddanym w użytkowanie wieczyste (mówię o okresie sprzed 1990 r.)?
Szanowny Panie,
W orzecznictwie sądowym dopuszczona została możliwość nabycia przez zasiedzenie prawa wieczystego użytkowania. Problem jednak leży w tym, że wyróżnikiem posiadania tego prawa jest uiszczanie opłaty rocznej. Jeżeli na podstawie okoliczności sprawy można będzie przyjąć, że opłata to obejmowała również tę część gruntu pod budynkiem, to możliwe byłoby zasiedzenie prawa wieczystego użytkowania do tej części gruntu.
W każdym bądź razie nie ma niebezpieczeństwa, że Skarb Państwa zacznie się domagać rozebrania tej części domu, która przekracza granice przyznanego prawa wieczystego użytkowania. Co najwyżej może on, na podstawie art. 151 k.c. domagać się stosownego wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej, albo wykupu zajętej części działki, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski