Samo nabycie prawa własności rzeczy przez zasiedzenie jest BEZPŁATNE i dzieje się z mocy prawa po spełnieniu wszystkich warunków przewidzianych przez prawo o których pisałem w artykułach o posiadaczu samoistnym oraz różnicy pomiędzy posiadaczem samoistbyn w dobrej wierze, a samoistnym w złej wierze. Aby jednak uzyskać oficjalne potwierdzenie zasiedzenia, trzeba skierować sprawę do Sądu – a to już kosztuje… a ile kosztuje sprawa o zasiedzenie u adwokata w 2023? Na to pytanie odpowiemy w tym artykule!
Ile kosztuje sprawa o zasiedzenie – koszty, które musisz znać!
Zacznijmy od krótkiego filmiku – wprowadzenia:
Szczególnie kosztowne jest postępowanie dotyczące zasiedzenia nieruchomości – należy się liczyć z wydatkami rzędu od kilku tysięcy do nawet kilkunastu tysięcy w szczególnie skomplikowanych sprawach o dużej wartości.
Ale pamiętaj, że koszty związane ze sprawą o zasiedzenie są najczęściej i tak dużo mniejsze od wartości nieruchomości, którą można stracić!
W tym artykule chciałbym więc przedstawić, co składa się na najważniejsze koszty sprawy o zasiedzenia, żebyś mógł je sobie orientacyjnie wyliczyć.
Pamiętaj! Jeśli znajdujesz się w trudnej sytuacji majątkowej, razem z wnioskiem o zasiedzenie możesz złożyć w Sądzie bezpłatny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Więcej piszę o tym na moim drugim blogu poświęconym odszkodowaniu od Skarbu Państwa (gminy, powiatu): Zwolnienie z kosztów sądowych w postępowaniu o odszkodowanie od Skarbu Państwa (gminy, powiatu).
Co więc składa się na koszty ponoszone przez wnioskodawcę w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia?
Koszty zasiedzenia a opłata sądowa
Jak w każdej cywilnej sprawie, tak również w przypadku zasiedzenia, należy się liczyć z koniecznością poniesienia opłaty sądowej.
Opłata sądowa w sprawach o zasiedzenie jest uregulowana w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej: ustawa o kosztach).
Opłata jest stała, niezależna od wartości rzeczy i wynosi obecnie:
- 2000 zł w przypadku wniosku o zasiedzenie nieruchomości (czyli zasiedzenia działki, zasiedzenia gruntu, itp.), co wynika z art. 40 ustawy o kosztach,
- 200 zł w przypadku wniosku o zasiedzenie służebności gruntowej, co wynika z art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach,
- 100 zł w przypadku wniosku o zasiedzenie służebności przesyłu (tak uznał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 czerwca 2010 r., V CZ 38/10 powołując się na art. 23 pkt 1 ustawy o kosztach),
- 100 zł w przypadku wniosku o zasiedzenie rzeczy ruchomej, co wynika z art. 23 pkt 1 ustawy o kosztach.
Ile kosztuje adwokat w sprawie o zasiedzenie?
W przypadku bardziej skomplikowanych spraw, także kiedy zasiedzenie dotyczy rzeczy o znacznej wartości, warto zapewnić sobie pomoc profesjonalnego prawnika – adwokata lub radcy prawnego, który specjalizuje się w sprawach o zasiedzenie.
Dlaczego warto skorzystać z usługi adwokata? Bo nieprofesjonalne przygotowanie wniosku o zasiedzenie, brak wskazania właściwych dowodów czy też brak znajomości procedury sądowej często prowadzi do przegrania sprawy o zasiedzenie.
Koszty pomocy prawnej są ustalane indywidualnie z prawnikiem i zależą od stopnia skomplikowania sprawy oraz przewidywanego nakładu pracy.
Uwaga! Istnieją przepisy, które ustanawiają opłaty za czynności adwokackie (rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. ze zm.), ale dotyczą one wyłącznie kwot, które sąd może zasądzić od przegrywającej strony na rzecz strony wygrywającej, która była reprezentowana w sprawie przez adwokata. Stawki te zależą od wartości przedmiotu sporu i w przypadku spraw o zasiedzenie w 2023 roku wynoszą:
- 450 zł przy nieruchomości wartej od 1501 do 5.000 zł,
- 900 zł przy nieruchomości wartej od 5.001 zł do 10.000 zł,
- 1.800 zł przy nieruchomości wartej od 10.001 zł do 50.000 zł,
- 2.700 zł przy nieruchomości wartej od 50.001 zł do 200.000 zł,
- 5.400 zł przy nieruchomości wartej od 200.001 zł do 2.000.000 zł,
- 7.500 zł przy nieruchomości wartej 2.000.001 zł do 5.000.000 zł,
- 12.500 zł przy nieruchomości wartej 5.000.001 zł i więcej.
Ustalone w ten sposób stawki nie określają obowiązkowej wysokości honorarium adwokata za prowadzenie sprawy. Wynagrodzenie to jest ustalane po cenach rynkowych.
Dodatkowe koszty, które mogą się ale nie muszą pojawić w sprawie o zasiedzenie
Koszty ogłoszeń
Kiedy nie jest znany właściciel rzeczy albo nieznani są jego spadkobiercy, Sąd może zarządzić na koszt wnioskodawcy zamieszczenie stosownego ogłoszenia w ogólnopolskiej prasie (na przykład Gazecie Wyborczej lub Rzeczpospolitej). Minimalny koszt takiego ogłoszenia wynosi około 650-750 zł w zależności od gazety i długości ogłoszenia, jednak nieraz kosztuje ponad 1000 zł.
Koszty poszukiwań w bazie PESEL i koszty doręczenia przez komornika
W przypadku, gdy krąg osób zainteresowanych należy ustalać przez bazę PESEL, koszt każdego zapytania wynosi 31 zł. Z kolei koszt doręczenia komorniczego (w sytuacji, gdy uczestnik nie odbiera korespondencji) wynosi minimum 60, maximum 100 zł.
Koszty kuratora
Z kolei, gdy nie jest znane miejsca zamieszkania formalnego właściciela rzeczy, konieczne jest złożenie wniosku o ustanowienie kuratora, który będzie reprezentował interesy nieobecnego właściciela w trakcie sprawy o zasiedzenie.
Wynagrodzenie kuratora jest również pokrywane z zaliczki uiszczonej na wezwanie Sądu przez wnioskodawcę.
Kuratorem, w zależności od przyjętej praktyki w danym sądzie, zostają pracownicy sekretariatu sądowego, aplikanci radcowscy i adwokaccy albo adwokaci lub radcowie prawni.
Wysokość wynagrodzenia kuratora w 2023 roku wynosi 40% wysokości ww. opłaty za czynności adwokackie wskazane w ww. rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (por. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej). Sąd może jednak przyznać wyższe wynagrodzenie, gdy uzasadnia to:
- stopień zawiłości i nakładu pracy kuratora,
- wartość rzeczy, którą wnioskodawca chce zasiedzieć (tak zwana wartość przedmiotu sporu).
Koszty związane z oznaczeniem nieruchomości
Kiedy składa się w Sądzie wniosek o zasiedzenie nieruchomości, trzeba koniecznie przedstawić dokumenty, które dokładnie oznaczają tę nieruchomość. Poniższe zestawienie przedstawia minimum dokumentów, ale zdarza się, że niektóre Sądy, mogą żądać dodatkowych „papierków”… Zdobycie tych dokumentów niestety też kosztuje.
Najtaniej i najprościej jest wtedy, gdy wniosek o zasiedzenie obejmuje całą nieruchomość dla której prowadzona jest księga wieczysta, której numer znamy. Wtedy wystarczy zamówić elektroniczny odpis księgi wieczystej na stronie https://ekw.ms.gov.pl/eukw_ogol/zlecenie?execution=e1s1 . Koszt odpisu zwykłego wynosi 20 zł.
Jeśli nieruchomość nie ma jednak księgi wieczystej, może wystarczyć załączenie do wniosku wypisu i wyrysu z mapy ewidencyjnej przeznaczonych dla celów wieczystoksięgowych (prawnych), pod warunkiem, że nieruchomość, która podlega zasiedzeniu pokrywa się z działką lub działkami z ewidencji gruntów. Kosztuje to 150 zł (chyba, że możemy uzyskać jedynie wypis o niepełnej treści, wówczas jest taniej).
W pozostałych wypadkach będzie konieczne sporządzenie tak zwanej mapy nieruchomości do celów prawnych (sądowych) przez uprawnionego geodetę, za co znowu zapłaci wnioskodawca – albo przed wszczęciem postępowania, albo w trakcie w charakterze opinii biegłego sądowego.
Koszt wykonania takiej mapy będzie zależny od cen konkretnej pracowni geodezyjnej, od nakładu pracy potrzebnej do jej wykonania oraz położenia nieruchomości, ale raczej trzeba się liczyć z wydatkiem kilku tysięcy złotych.
Podatek od zasiedzenia i inne opłaty
Kiedy już uda Ci się uzyskać prawomocne sądowe postanowienie stwierdzające zasiedzenie, swoim szczęściem będziesz musiał się podzielić z Urzędem Skarbowym…:(
Co do zasady podatek od zasiedzenia wynosi 7 % wartości rzeczy.
Jeśli jednak Sąd stwierdził zasiedzenie na Twojego spadkodawcę, nie będziesz już musiał płacić podatku od zasiedzenia, ale podatek od spadków i darowizn, który daje możliwości uzyskania zwolnienia dla najbliższej rodziny. Więcej o podatku piszemy w artykule Podatek od zasiedzenia nieruchomości – ile wynosi i jak go wyliczyć?
Zasiedzenie a koszty związane z księgą wieczystą
Jeśli nieruchomość jest wpisana do księgi wieczystej, musisz również złożyć wniosek o wpisanie swojego prawa własności do księgi wieczystej, dołączając do wniosku odpis postanowienia Sądu – dzięki temu twój portfel zmniejszy się o 200 zł, które wydasz na opłatę sądową…
Gdy nieruchomość nie ma księgi wieczystej, to mając w garści prawomocne postanowienie o zasiedzeniu nieruchomości, księgę wieczystą warto założyć. Związane z tym koszty to: 100 zł opłaty za założenie księgi wieczystej plus 200 zł za wpisanie prawa własności. Księga wieczysta zwiększy atrakcyjność nieruchomości w oczach potencjalnych przyszłych kupców, a ponadto umożliwi zaciąganie kredytu hipotecznego.
***
Jak widać, zwłaszcza koszty związane ze stwierdzeniem zasiedzenia nieruchomości nie są małe. Warto jednak pamiętać, że istnieje szansa, że w razie wygrania sprawy Sąd zasądzi od przeciwnika procesowego całość lub przynajmniej część poniesionych przez wnioskodawcę kosztów (w szczególności opłaty sądowej, kosztów ogłoszeń, kosztów adwokackich). Ma to miejsce zwłaszcza wtedy, gdy przeciwnik procesowy (najczęściej będzie nim formalny właściciel) podejmie aktywną obronę przed zasiedzeniem.
Poza tym warto jeszcze raz przypomnieć, że koszty sprawy o zasiedzenie najczęściej są i tak dużo niższe od wartości nieruchomości, którą bez sądowego stwierdzenia zasiedzenia można stracić.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych. Szerzej przedstawiamy się Czytelnikom w sekcji "o nas".
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
Wasze Opinie:
Dzień dobry, moi rodzice od roku 1985 r. użytkują/obrabiają ogródek przydomowy. Dowiedzieliśmy się, że grunty należą do Spółki skarbu państwa. Na ogródku posadzone są drzewa, uprawiane warzywa itd. Jest ogrodzony, każdy wie że należy do Nas. Czy dobrze myślę, że od roku 1990 minęło 32 lata i mamy do niego prawo (do ogródka) przez zasiedzenie? Pytam, ponieważ po ponad 20 latach Spółka straszy i każe podpisywać umowy najmu gruntu użytkownikom. Większość tak jak my- posiadają ogródki ponad 30 lat.
Szanowna Pani,
Nie znając wszystkich szczegółów, trudno o jednoznaczną odpowiedź. Jeżeli posiadania przez Państwa ogródka było posiadaniem samoistnym, a więc miało charakter właścicielski, to jest szansa na uzyskanie zasiedzenia.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Od czterdziestu lat użytkowuję wjazd na posesję , który w 2/5 należy do sąsiadów .Jest on odgrodzony płotem , który powstał 34 lata temu .Obecnie sąsiedzi bez mojej zgody zaczęli stawiać płot ,zagradzając część podjazdu który wybudowałam i część wjazdu na posesję. Czy powinnam założyć im sprawę o zasiedzenie , nadmienię że za ten kawałek ziemi nie płaciłam podatków , gdyż formalnie należał do nich.
Witam
Mój tato wraz z mamą zasiedli dom po dziadku że strony mojego Taty.od zasiedznia nie przerywalnie minęło już 35 lat . Dziadek taty nie żyje od 38 lat. Do spadku jest bardzo dużo osób dużo juz nie żyje. Czy w takim przypadku jest szansa na uzyskanie w sądzie własności nieruchomości?Czy tych wszystkich ludzi trzeba odnaleźć?
POZDRAWIAM
Szanowna Pani,
Jeżeli rodzice posiadali nieruchomość jako posiadacze samoistni, mogą wystąpić o jej zasiedzenie. Uczestnikami postępowania powinni być wszyscy spadkobiercy dziadka lub jego następcy prawni.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Szanowna Pani,
Narazie proponuję rozważyć możliwość wniesienia sprawy o naruszenie posiadania. Co do kwestii własnościowych, niezbędne jest zapoznanie się z całością dokumentacji oraz odebranie dodatkowych wyjaśnień, a to jest możliwe w ramach regularnej porady prawnej.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Czy starając się o zasiedzenie nieruchomości po rodzicach wcześniej trzeba przeprowadzić postępowanie spadkowe czy jest to zbędne. Spatkobiercow jest wielu i koszty z tym związane też spore proszę o podpowiedź jak to zrobić najlepiej. Dodam iż nikt ż rodziny oprócz mnie nie interesował się domem ani rodzicami ja od dziecka mieszkałam z rodzicami i zażądałam nieruchomością oraz opiekowałam się rodzicami
Szanowna Pani,
Niestety, jednoznacznej odpowiedzi na Pani wątpliwości nie jestem w stanie udzielić. Moim zdaniem wystarczy wskazanie spadkobierców przez wnioskodawcę we wniosku o zasiedzenie. Praktyka sądów jest jednak w tej sprawie zróżnicowana. Jak odnosi się do tej kwestii sąd właściwy dla położenia nieruchomości, nie wiem.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam serdecznie,
Chciałabym zapytać ile średnio trwa rozpatrywanie przez sąd sprawy o zasiedzenie? Złożyłam wniosek w styczniu 2019r., prawie rok za chwilę minie. Sąd prosił o uzupełnienie braków, które uzupełniłam. Ile może trwać cała procedura i czy w obecnych czasach jest szansa na orzeczenie na podstawie dokumentów, które złożyłam bez świadków i otrzymam pocztą decyzję?
Szanowna Pani,
długość sprawy zależy m.in. od kolejek spraw sądzie, ale też kompletności wniosku, kwestii ustalenia uczestników i procedury doręczania odpisu wniosków itd. Nie ma możliwości, żeby doszło do orzeczenia o zasiedzeniu przynajmniej bez jednej rozprawy. Jeśli Pani życzyłaby sobie indywidualnej informacji pod kątem możliwości przyspieszenia sprawy oraz optymalizacji samego wniosku o zasiedzenie i ocenie przyjętej przez Panią strategii, zapraszam do skorzystania z porady prawnej.
Z poważaniem, adw. Michał Górski
Szanowny Panie Mecenasie
Podobno można zasiedzieć część nieruchomosci ale co dalej? Czy we wniosku pisac iż chce zsiedziec ulamkowa czesc nieruchomosci i zostac tym samym wspolwascicielem? raczej nie , prawda? tylko opisac ze chce zasiedziec za strumykiem poniewaz od strumyka az do mojej dzialki ok 50 lat uzywam jak wlasciciel – ale co potem? trzeba w KW wyodrebnic to jako nowa dzialke? jak mam dostac wypis i wyrys z dzialki sasiada jak w starostwie mowia ze wydaja tylko wlascicielowi???
Szanowny Panie,
Tak, można zasiedzieć część działki geodezyjnej. Wyodrębnienia tej działki dokonuje biegły geodeta w sprawie o zasiedzenie. Prawomocne orzeczenie o zasiedzeniu będzie podstawą do złożenia wniosku o jej wpis oraz nowego właściciela w KW. Jeżeli nie chcą wydać Panu dokumentów, niech potwierdzą odmowę na piśmie, co będzie podstawą do wnioskowania, aby o te dokumenty wystąpił sąd.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień Dobry,
rodzice kupili gospodarstwo na umowę nieformalną 52 lata temu, umowa znajduje się w urz. gminy, podczas uwłaszczenia nie nadano im tytułu własności z uwagi na zbyt małą wielkość gospodarstwa ( 8 arów, decyzja odmowna znajduje się w urz. gminy) ,płacą podatki, w wydziale gruntów widnieją jako właściciele pomimo braku tytułu nadającego im tę własność, na działkę nie jest założona księga wieczysta , nie są znani spadkobiercy nieżyjących już poprzednich właścicieli, czy jest szansa na uzyskanie własności przez zasiedzenie?
Szanowny Panie,
Sądzę, że rodzice mają szansę na stwierdzenie zasiedzenia. Jeżeli nie ma szans na wskazanie następców prawnych zbywców tej nieruchomości, to koniecznym będzie ogłoszenie przez sąd w prasie o toczącej sie sprawie o zasiedzenie.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam Pana.
Mam dwa pytania odnosnie zasiedzenia.
1. Mój tato otrzymał za opiekę działkę ale tylko slownie…od dziecinstwa był użytkownikiem tej dzialki az do dnia dzisiejszego a ma juz 72 lata. Od śmierci jego mamy minęło w tym roku 30 lat i założył sprawę o zasiedzenie tej właśnie działki. Juz złożyliśmy pismo i czekamy na rozprawe…do rozprawy jest wezwanych 17 nazwisk… Częsc z nich nie utrzymuje z nami kontaktu ani nie utrzymywala z matka mojego taty. Czy oni w sądzie maja szanse zeby zrobic sprzeciw i czy sąd ich wyslucha?
2. Dostaliśmy wezwanie jak juz wcześniej pisalam na rozprawę ale nie ma na lisice świadków których tato podal w sądzie. Wie pan może dlaczego?
Szanowna Pani,
Jest mi przykro, ale nie mogę się wypowiadać na temat sprawy, której akt nie znam. Byłoby to nieprofesjonalne.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam poprzez wezwanie na policję w charakterze świadka dowiedziałem się (po 4 latach nieprzerwanego posiadania) iż toczy się dochodzenie w sprawie oszustwa tzn. podrobienia podpisu na umowie sprzedaży samochodu.Mianowicie Pan X sprzedał(?) w maju 2015 samochód handlarzowi.Handlarz sprzedał mi ten samochód w czerwcu.Otrzymałem ww.umowę sprzedaży pomiedzy X a handalrzem oraz fakturę wystawioną przez handlarza w dzień sprzedaży samochodu mojej osobie.To wystarczyło do rejestracji auta i bezproblemowego używania.Jednakże okazało się że pan X umarł a jego spadkobiercy podejrzewają ,iż podpis na umowie sprzedaży został podrobiony.Sprawdzi to grafolog. I tu pojawia się moje pytanie czy na obecnym etapie mogę już wystąpić do sądu o zasiedzenie tego samochodu,uprzedzając wyniki dochodzenia policyjnego-pozatym policjant stwierdził że nikt nie ma obowiązku informowania mnie o wyniku śledstwa tzn czy podpis jest podrobiony. Ja chcę uniknąć wszystkich niedogodności z tym związanych czyli anulacji rejestracji samochodu, utracenia auta, kłopotu z jego sprzedażą itd itp….
Szanowny Panie,
Na razie jest Pan formalnym właścicielem auta. Jeżeli okazałoby się, że doszło do sfałszowania podpisu sprzedawcy i chciano by go Panu zabierać, może Pan odmówić wydania, powołując się na zasiedzenie w dobrej wierze. Z formalnego punktu widzenia nie ma teraz podstaw do podejmowania przez Pana działań wyprzedzających, o których Pan wspomina.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam serdecznie. Około 20 lat temu moja matka nabyła sklep we wsi. ( GS). A więc około 20.lat jest już w jej rękach i posiada tylko umowę kupna sprzedaży. Działka na której jest zbudowany lokal należy do gminy. Gmina lokalu nie uzytkowala na pewno więcej niż 25 lat. można starać się w takim przypadku składać wniosek do sądu o zasiedzenie? Z góry dziękuję za odpowiedź
Szanowny Panie,
Podane przez Pana informacje są niewystarczające do udzielenia rzetelnej porady prawnej w ramach niniejszego bloga. Uzupełnienie tych informacji, a przede wszystkim konieczność zapoznania się z treścią umowy kupna – sprzedaży, o której Pan wspomina powodują, że, dla wyjaśnienia Pańskich wątpliwości, wskazana byłaby regularna porada prawna.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień dobry,
Moje pytanie o zasiedzenie jest trochę inne:
Moja mama która po ślubie zamieszkała z Tatą (mężem) zamieszkali w jego domu rodzinnym który kiedyś został zakupiony od osoby narodowości żydowskiej, niestety po śmierci teściów a później mojego taty nie było żadnego testamentu ani spraw sądowych (mama zamieszkuje nieruchomość od około 36 lat, opłaca podatki, dba remontuje). Jako syn chcę jej zapewnić bezpieczny dom i zapewnić odpowiedni status prawny nieruchomości, niestety nie wiemy czy nieruchomość posiada księgi wieczyste, i kolejna sprawa – czy ze względu na to że, mama jest osoba starszą może mi udzielić np. pełnomocnictwa do reprezentowania jej w wydziale ksiąg wieczystych, geodezjach i sądzie i innych instytucjach które ewentualnie będę musiał odwiedzić w trakcie postępowania??
Szanowny Panie,
Pańska mama może udzielić Panu pełnomocnictwa na piśmie do reprezentowania jej interesów zarówno w postępowaniu administracyjny, jak i sądowym, w tym do zapoznawania się z odpowiednia dokumentacją.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski