Co robić, gdy pojawiają się trudności z ustaleniem adresu uczestników postępowania w sprawie o zasiedzenie?
Problem z ustaleniem adresów w sprawie sądowej
Jak pisaliśmy w artykule pt. Zasiedzenie – kto jest stroną (uczestnikiem) postępowania?, w sprawach o zasiedzenie tzw. koniecznym uczestnikiem postępowania jest właściciel nieruchomości bądź jego spadkobiercy. Niekiedy jednak ustalenie miejsca pobytu (adresów) tych spadkobierców nastręcza w praktyce trudności. Zwłaszcza wtedy, gdy część z nich dawno opuściła nieruchomość, w ogóle się nią nie interesując i nie utrzymując kontaktu z rodziną. Rodzi to problemy z ustaleniem ich miejsca pobytu celem doręczenia im odpisu wniosku o zasiedzenie i umożliwienia wzięcia udziału w takiej sprawie.
Ustanowienie kuratora przez sąd – jakie przesłanki ?
W tej sytuacji sąd na wniosek wnioskodawcy lub z urzędu ustanawia na podstawie art. 143 k.p.c. kuratora dla reprezentowania ich interesów w postępowaniu o zasiedzenie. Należy podkreślić, że warunkiem ustanowienia kuratora jest wykazanie, że miejsce pobytu uczestnika jest rzeczywiście nieznane (nie wystarczy samo oświadczenie wnioskodawcy). Kurator powinien dbać o interes uczestnika, którego reprezentuje. Powinien wykazywać w tym celu odpowiednią aktywność procesową, za co otrzymuje zresztą wynagrodzenie przyznawane mu przez sąd. Zakres tych działań kuratora określił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 14 kwietnia 2016 r., I CSK 412/15.
Obowiązki kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu
Według tego Sądu obejmują one:
- zajmowanie stanowiska co do żądań przeciwnika (wnioskodawcy, innych uczestników)
- składanie wniosków i oświadczeń, uczestniczenie w rozprawach, podczas których przeprowadzane są dowody i roztrząsane ich wyniki, a także
- podejmowanie innych właściwych ze względu na stan sprawy działań, w tym wnoszenie w razie potrzeby środków odwoławczych.
Sąd Najwyższy podkreślił, że z istoty celu ustanowienia kuratora procesowego wynika, że nie jest on wyznaczony tylko dla doręczenia pism sądowych. Ma on podejmować za nieobecnego czynności niezbędne dla obrony jego praw w całym postępowaniu w sprawie o zasiedzenie.
Konsekwencje zaniedbania obowiązków przez kuratora sądowego.
To zaś jak wypełnia on swe obowiązki wpływa na ocenę, czy prawa strony (uczestnika postępowania nieprocesowego) były należycie chronione. Nie można przyjąć, że uczestnik miał zapewnioną należytą ochronę swych praw w sytuacji zupełnej bierności ustanowionego kuratora. Tolerowanie przez sąd takiego stanu stanowi naruszenie art. 143 k.p.c. i może być podstawą do uznania, że w sprawie o zasiedzenie doszło do nieważności postępowania (z powodu pozbawienia uczestnika postepowania możności obrony swoich praw).
Tak było w powołanej sprawie I CSK 412/15, w której ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika postępowania o zasiedzenie kurator w osobie aplikanta radcowskiego pozostawał całkowicie bierny. Był nieobecny na żadnej z rozpraw i nie przedstawiał żadnego stanowiska, czy wniosku na piśmie, nie podejmując w imieniu reprezentowanego jakichkolwiek czynności procesowych. W tej sytuacji Sąd Najwyższy uznał, że w tej sprawie o zasiedzenie doszło do nieważności postępowania.
***
Chętnie poradzimy, czy Państwa sprawa dotycząca prawa nieruchomości ma szanse na powodzenie w sądzie. Zachęcamy do zapoznania się z informacjami o nas oraz do kontaktu.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
Wasze Opinie:
