Szanowny Czytelniku, jeżeli jesteś osobą uprawnioną do dochodzenia od Skarbu Państwa zwrotu nieruchomości zagarniętej w czasach PRL-u na skutek bezprawnej decyzji albo faktycznego jej przejęcia, powinieneś pospieszyć się z roszczeniem o zwrot. Termin zasiedzenia przez Skarb Państwa upływa już z dniem 4 czerwca 2019 !

Bezprawne przejęcie nieruchomości przez Skarb Państwa a zasiedzenie
Prawowici właścicieli (obecne częściej ich spadkobiercy), występujący o zwrot takich nieruchomości, spotykają często się z zarzutem Skarbu Państwa o nabyciu własności przez zasiedzenie.
Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 26 października 2007 r., (III CZP 30/07, OSNC 2008/5/43) przyjął jako zasadę prawną, że
władanie cudzą nieruchomością przez Skarb Państwa, uzyskane w ramach sprawowania władztwa publicznego, może być posiadaniem samoistnym prowadzącym do zasiedzenia.
Uwzględniając realia ustroju sprzed 1989 r., Sąd Najwyższy jednocześnie stwierdził, że mogło wówczas dochodzić do sytuacji, w których obywatel został faktycznie pozbawiony możliwości realizowania prawa do sądu z przyczyn uwarunkowanych politycznie. Taki stan rzeczy może być zakwalifikowany jako stan siły wyższej powodujący zawieszenie biegu zasiedzenia na rzecz Skarbu Państwa.
Kiedy kończy się stan siły wyższej powodujący zawieszenie biegu zasiedzenia na rzecz Skarbu Państwa ?
W uchwale tej Sąd Najwyższy nie określił daty końcowej, do której można przyjmować istnienie stanu siły wyższej, realnie uniemożliwiającego osobom uprawnionym skuteczne ubieganie się o zwrot nieruchomości bezprawnie przejętych w posiadanie przez Skarb Państwa. Doprowadziło to do powstania na tym tle do rozbieżności w jego orzecznictwie. W części orzeczeń Sąd ten przyjmuje, że datą jest 1 września 1980 r., kiedy to weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego, wprowadzająca sądową kontrolę decyzji administracyjnych ( tak m.in. w postanowieniach z dnia 9 maja 2003 r., V CSK 13/03, z dnia 10 kwietnia 2014 r., IV CSK 519/14, czy z dnia 28 listopada 2014 r., I CSK 658/13). W innych orzeczeniach przyjmuje się jednak, że zawieszenie wymiaru sprawiedliwości z przyczyn politycznych, prowadzące do zawieszenia biegu terminu zasiedzenia nieruchomości trwało dłużej, najpóźniej do wolnych wyborów z czerwca 1989 (postanowienie z dnia 23 maja 2013 r., I CSK 619/12 i postanowienie z dnia 18 maja 2017 r., III CSK 221/16).
Z powyższego wynika, że – przyjmując korzystną dla osób uprawnionych wykładnię Sądu Najwyższego – z dniem 4 czerwca 2019 r. Skarb Państwa będzie mógł skutecznie powoływać się na nabycie przez zasiedzenie zagarniętych niegdyś bezprawnie nieruchomości. Czasu na wystąpienie przez te osoby z roszczeniem o ich zwrot (które przerywa bieg zasiedzenia) zostało naprawdę niewiele.
Jak przerwać bieg zasiedzenia przez Skarb Państwa?
Warto przy tym podkreślić, że tylko określone czynności mogą prowadzić do przerwania biegu zasiedzenia. Taką czynność – w zależności od sytuacji prawnej – może stanowić między innymi tzw. powództwo windykacyjne (pozew o wydanie nieruchomości), zawezwanie do próby ugodowej albo wnioski składane we właściwym postępowaniu administracyjnym, na przykład wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie której Skarb Państwa przejął nieruchomość . Należy podkreślić, że wszystkie kroki prawne powinny zostać skierowane w stosunku do wszystkich posiadaczy samoistnych.
Więcej informacji o możliwości ochrony przed zasiedzeniem można znaleźć tutaj: https://zasiedzenie.net/jak-mozna-przerwac-bieg-zasiedzenia/
Obrona przed zasiedzeniem przez Skarb Państwa – Darmowe porady prawne
Nadchodzący termin 4 czerwca, poza ważną symboliką przemian ustrojowych w naszym Państwie, ma także aspekt prawny istotny dla wszystkich osób, których nieruchomości zostały zajęte bezprawnie przez Skarb Państwa – z tą datą kończy się definitywnie możliwość obrony przed zasiedzeniem ze strony Skarbu Państwa w sytuacji, gdy Skarb Państwa jest posiadaczem samoistnym nieruchomości w złej wierze.
W związku z tym uprzejmie informujemy, że rozpoczęliśmy program darmowych porad prawnych w opisanej wyżej kwestii obrony przed zasiedzeniem nieruchomości zajętych bezprawnie przez Skarb Państwa.
Wszystkie zainteresowane osoby zapraszamy do kontaktu – telefonicznego (tel. 509-512-613), przez formularz kontaktowy lub przez portal facebook (https://www.facebook.com/AdwokatJanGorski/) .
Porady odbywają się w Kancelarii przy ul. Ogrodowej, obok siedziby Sądu Okręgowego w Warszawie, pomiędzy dawnym kinem Femina a Urzędem Dzielnicy Wola.
Łączymy wyrazy szacunku,
adw. Jan Górski i dr n. prawn. Michał Górski
O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych.
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .

Witam serdecznie, posiadamy akt notarialny z którego wynika że dziadek był właścicielem gruntu w miejscowości X Y i Z. Przed śmiercią przepisał ziemię X na swojego syna był to rok 1993, następnie w 2005 roku ziemia x została przepisana na mojego męża ( wnuka dziadka). Dziadek jak i ojciec mojego męża nie żyją. Ojciec zmarł w 2011 r. Miejscowość Z i Y nie została przepisana. Z opowieści wiemy że przyczyną był brak jakiegoś dokumentu. Miejscowość Z zarówno dziadek, ojciec a następnie syn opłacają podatek od gruntów rolnych i ja uprawiają. Czy w obydwóch przypadkach możemy ubiegać się o zasiedzenie? Dodam również że żyje dwóch braci ojca i jego dzieci..
Szanowna Pani,
Wstępnie mogę powiedzieć, że jest szansa na zasiedzenie, pod warunkiem, że grunty Z oraz Y uprawiali kolejno dziadek, ojciec i syn (mąż Pani). Bardziej precyzyjna i stanowcza wypowiedź byłaby możliwa po zapoznaniu się z całością dokumentacji sprawy, a to jest możliwe w ramach ewentualnej, odpłatnej już, porady prawnej.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam. Chciałbym się dowiedzieć czy doszło do przerwania zasiedzenia w opisanym przeze mnie przypadku. Moja babcia i jej siostra odziedziczyły spadek po zmarłych rodzicach tj. dom i grunty rolne ponad 30 lat temu. Ciotka mieszka w domu rodzinnym od 33 lat a babcia z mężem mieszkają od wielu lat w jego gospodarstwie. Ciotka zlozyla w 11.2019r wniosek o zasiedzenie do Sądu bo minelo ponad 30 lat od smierci ich rodzicow i twierdzi że ma prawo do zasiedzenia majątku. W 1999r ciotka złożyła wniosek z wlasnej woli do Sądu o stwierdzenie nabycia spadku, i czy to przerwalo przedawnienie? W postanowieniu spadkobiercami zostali ciotka i moja babcia. Nie wiem czy o tym zapomniała. Czy zasiedzenie zostało przerwane w 1999r?
Szanowny Panie,
Niestety, wniesienie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku nie przerywa biegu zasiedzenia. Przerywa ten bieg dopiero wniosek o dział spadku.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski