Pamiętaj, TYLKO posiadacz samoistny ma prawo do zasiedzenia rzeczy!
Posiadacz samodzielny – definicja:
Posiadacz samoistny to używana w prawie nazwa na określenie posiadacza samodzielnego rzeczy. Samodzielnego, czyli niezależnego właściciela rzeczy. Posiadacz samoistny to więc ten, który ZACHOWUJE SIĘ JAK WŁAŚCICIEL RZECZY.
Cechy posiadacza samoistnego:
- korzysta z rzeczy jakby był jej właścicielem,
- ale też wykonuje obowiązki właściciela.
Posiadacz samoistny przykład:
-
- Posiadacz samoistny traktuje nieruchomość JAK SWOJĄ WŁASNĄ I DBA O NIĄ,
- Posiadacz samoistny traktuje nieruchomość JAK SWOJĄ WŁASNĄ I DBA O NIĄ,
-
- Samoistny posiadacz nieruchomości to więc ten, który – na przykład – uprawia ziemię i korzysta z plonów, ale także przeprowadza remonty, buduje, rozbudowuje lub burzy budynki, wynajmuje albo wydzierżawia nieruchomość,
-
- Posiadacz samoistny to także ten, który BRONI SWOJEJ ZIEMI I BUDYNKÓW przed zagrożeniami,
-
- Posiadacz samoistny to również ten, który – na przykład – ubezpieczy budynek, wykona sam lub zleci ogrodzenie nieruchomości (działki, gruntu) albo wypędzi nieproszonych gości z działki,
-
- Samoistny posiadacz WYKONUJE także OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA NIERUCHOMOŚCI, takie jak choćby płacenie podatków od nieruchomości.
Powyższe zachowania to najbardziej typowe zewnętrzne oznaki posiadania samoistnego. Nie muszą one jednak wszystkie występować, aby dana osoba mogła zostać uznana przez Sąd za posiadacza samoistnego.
Kiedy NIE JESTEŚ posiadaczem samoistnym?
-
- Jeśli płacisz czynsz za najem lub dzierżawę rzeczy właścicielowi, to NIE JESTEŚ posiadaczem samoistnym (samodzielnym), ale jesteś posiadaczem zależnym, bo zależysz od właściciela.
-
- Nawet jeśli nie płacisz czynszu właścicielowi, bo właściciel udostępnił Ci rzecz do korzystania za darmo, ale właściciel ciągle interesuje się rzeczą, korzysta z niej albo podejmuje decyzje, które Ty jako posiadacz respektujesz, to również NIE JESTEŚ posiadaczem samoistnym, ale jesteś posiadaczem zależnym, bo zależysz od właściciela.
- NIE JESTEŚ posiadaczem samoistnym także wtedy, gdy właściciel udostępnił Ci rzecz na podstawie umowy użyczenia albo gdy zarządzasz nią na zlecenie właściciela.
Jest jeszcze jedna ważna kwestia – w przypadku zasiedzenia, Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach dopuszcza taką możliwość, iż z upływem czasu w określonych wypadkach posiadacz zależny zamieni się w posiadacza samoistnego (samodzielnego).
Koniecznie zapoznaj się także z artykułem Posiadacz samoistny w dobrej wierze a posiadacz samoistny w złej wierze. Warto znać różnice pomiędzy tymi dwoma pojęciami, gdyż mają one DUŻE praktyczne znaczenie przy zasiedzeniu.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych. Szerzej przedstawiamy się Czytelnikom w sekcji "o nas".
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .

Witam,
mój partner zmarł, mamy 4 letniego syna, użytkowałam samochód, który początkowo był zarejestrowany na partnera, następnie przez darowizne na jego ojca, mimo tego ja wciąż użytkowałam samochód na potrzeby syna, samochód ciagle stał pod moim adresem zamieszkania. Czy w jakiś sposób mogę go odzyskać?
Pozdrawiam
Szanowna Pani,
W opisanej sytuacji może Pani liczyć tylko na dobrą wolę ojca Pani partnera- dziadka Pani syna.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień dobry, abstrahując od dowodów na potwierdzenie zasiedzenia, moje pytanie dotyczy sytuacji późniejszej. We wrześniu 2020 r. matka darowała synowi niezabudowaną i nieogrodzoną nieruchomość. Prawo własności matka nabyła w drodze działu spadku ok 2007 r. po jej matce, a ta na mocy aktu własności ziemi z lat 70. Z wniosku syna przeprowadzone zostało postępowanie rozgraniczające, którego czynnymi uczestnikami byli właściciele nieruchomości sąsiednich. Zgodnie w protokole ustalono granice nieruchomości i w styczniu 2021 zapadła ostateczna decyzja adm. Syn doprowadził media do nieruchomości i uzyskał pozwolenie na budowę i ją realizuje. W 2022 r. stoi dom w stanie surowym. Teraz właściciel działki sąsiedniej podnosi, że od 2020 r. jest posiadaczem samoistnym. Czy sam fakt, że właściciel działki sąsiedniej nie kwestionował przebiegu granic, ani samego postępowania rozgraniczajacego z wniosku właściciela wieczystoksięgowego ani innych jego działań w czasie, w którym jak twierdzi był posiadaczem samoistnym przez lat 30 nie jest potwierdzeniem, że nie nastąpiło zasiedzenie? Czy kluczową będzie dla sądu konkretna data, czy cały 2020 r., który w tym przypadku byłby przesadzający. Z góry dziękuję. Z wyrazami szacunku Anetta
Szanowna Pani,
Zasadniczym celem postępowania rozgraniczeniowego jest wytyczenie przebiegu granicy pomiędzy sąsiadującymi nieruchomościami. Postępowanie to może dostarczyć wprawdzie także dowodów na posiadanie działek, lecz nie przesądza faktu samoistności ich posiadania. O tym zdecyduje całość okoliczności sprawy ustalonych w ewentualnej sprawie o zasiedzenie.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Dzień dobry, abstrahując od dowodów na posiadanie samoistne, moje pytanie dotyczy sytuacji mającej miejsce później. We wrześniu 2020 r. matka darowała synowi nieruchomość niezabudowaną i nieogrodzoną. Matka była właścicielem w wyniku działu spadku ok. 2007 r. po swojej matce, ta z kolei była właścicielem na podstawie aktu własności ziemi z lat 70. W październiku 2020 r. z wniosku syna przeprowadzono postępowanie rozgraniczające, którego czynnymi uczestnikami byli właściciele nieruchomości sąsiednich. Granice zgodnie ustalono w protokole i została wydana ostateczna decyzja adm.. Następnie syn dokonał przyłączy mediów do działki, otrzymał pozwolenie na budowę i rozpoczął ją. W 2022 r. stoi budynek w stanie surowym. Teraz właściciel działki sąsiedniej twierdzi, że w 2020 r. nastąpiło zasiedzenie nieruchomości syna. Czy jest możliwe sądowe powierdzenie samoistnego posiadania, nawet jeśli upłynął ku temu czas, a samoistny posiadacz nie podnosił swojego prawa w postępowaniu rozgraniczającym jak i po rozpoczęciu budowy przez właściciela wieczystoksiegowego? Czy nie jest to dowód że samoistny posiadacz nie zachowuje się jak właściciel, chociaż po 30 latach? I jeszcze jedno jaką datę przyjmie sąd jako początek biegu terminu do zasiedzenia, czy to będzie konkretna data czy tylko 1992 r.? Z góry dziękuję za odpowiedź. Z wyrazami szacunku Anetta
Szanowna Pani,
Podniesione przez Panią wątpliwości mają charakter wielowątkowy. Dla ich wyjaśnienia niezbędne jest zapoznanie się z dokumentacją sprawy i odebranie od Pani dodatkowych wyjaśnień, a to jest możliwe w ramach regularnej porady prawnej, możliwej do przeprowadzenia także on line.
Pozdrawiam Panią
adw. Jan Górski
Dzien dobry
Mam pytanie jestem właścicielka nieruchomości i dzialki miasto wysypało asfalt na około 200 m dzialki pod drogę złożyliśmy do sądu sprawę o sciagniecie asfaltu gdyż to jest kradzież ziemi na początku przyznano nam racje poczym sędzi na w kolejnej sprawie włączyła art o samoistnym posiadaniu i powiedziała że mają prawo czy jest to możliwe
Szanowna Pani,
Niestety, nie mogę odnieść się do Pani wątpliwości prawnych w tej sprawie. Nie będąc w niej pełnomocnikiem, nie mogę oceniać prawidłowości podejmowanych przez sąd czynności.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Witam.
Panie Mecenasie.Moja matka od 1990 roku użytkuje teren który jest ogródkiem przydomowym.Przed objęciem użytkowania teren był użytkowany przez zmarłą sąsiadkę która przekazała jej ten teren do użytkowania.Sąsiadka użytkowała ten teren od 1960 roku.
Z czasem okazało się że teren jest własnością Skarbu Państwa,a w dodatku został ujawniony użytkownik wieczysty który ma podpisany akt notarialny ale nie z Prezydentem Miasta który jest przedstawicielem Skarbu Państwa.(użytkownik na „papierze” nigdy w rzeczywistości nie użytkował tego terenu). Czy moja matka jest posiadaczem samoistnym,czy może wystąpić do Sądu z wnioskiem o zasiedzenie?
Szanowny Panie,
Bardzo wątpliwa jest tu możliwość zasiedzenia. Przekazanie przez sąsiadkę matce ogródka „w użytkowanie”, oznacza przejęcie jego w posiadanie niesamoistne, a taka postać posiadania nie prowadzi do zasiedzenia. Jest wprawdzie możliwość przemiany posiadania niesamoistnego w samoistne, które prowadzi do zasiedzenia, ale przemiana taka musi być zademonstrowana na zewnątrz; być czytelna dla osób postronnych, że posiadacz zachowuje się jak właściciel. Z Pańskich informacji nie wynika jednak, żeby taka metamorfoza w posiadaniu przez matkę zaistniała.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
Proszę o informację co zrobić w sytuacji, gdy po zmarłej matce (właścicielu działki rolnej) zgłosiła się jako posiadacz do płacenia podatku sąsiadka, która dba o tą działkę. Teraz ja (córka zmarłej) chciałabym zgłosić się jako posiadacz do opłacania podatku. Co zrobić, aby nakazy płatnicze były wysyłane na mnie.
Szanowna Pani,
Najprościej byłoby przeprowadzić sądownie lub przed notariuszem stwierdzenie nabycia spadku po matce.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
A czy małżeństwo może być posiadaczem samoistnym ? Czy takim posiadaczem może być tylko jedna osoba ?
Małżonkowie także. Ich posiadanie jest z reguły wspólne.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
A jeżeli matka zamieszkuje z dziećmi w domu po teściowej (właściciel) . Matka ( synowa nieżyjącej włascicielki ) więc nie jest spadkobiercą a jej dzieci ( wnuki nieżyjącej właścicielki) już tak. Czy w takiej sytuacji matka może wnosić o zasiedzenie za okres, w którym dorosłe dzieci mieszkały z nią? Czy przykładowo dorosły syn mieszkający z tą matką w okresie, który matka ( wnioskodawczyni ) oznaczyła do zasiedzenia i zajmujący się większością prac domowych, dający pieniądze na utrzymanie domu i wszelkie opłaty – czy taki syn może skutecznie podnieść zarzut, że matka w spornym okresie nie była samoistnym posiadaczem, bo nie miała w wyłącznym władaniu nieruchomości, nie korzystała z niej samodzielnie itd?
Mógłby mieć w tym interes np. czując, że matka chce przepisać uzyskaną przez zasiedzenie nieruchomość komu innemu. Zachowek wyniósłby bowiem mniej niż to co dostałby w dziale spadku z ustawy.
Szanowny Panie,
Wszystko zależy od konkretnych okoliczności. Jako regułę przyjąć się jednak powinno, że dorosły syn, który współuczestniczył w utrzymaniu domu i mieszkał w nim razem z matką, był wraz z nią współposiadaczem nieruchomości.
Pozdrawiam
adw. Jan Górski
[…] 10 ustawy zmieniającej wówczas kodeks cywilny ustanowiono swoistą premię dla długoletnich posiadaczy samoistnych nieruchomości państwowych, przewidując, że „termin zasiedzenia ulega skróceniu […]
[…] Sąd rejonowy może i powinien ustalać datę zasiedzenia, którą wyznacza upływ okresu samoistnego posiadania przewidziany w ustawie. Oznacza to, że sąd rejonowy może orzec nabycie zasiedzenia […]