Czy w każdej sprawie o zasiedzenie przysługuje skarga kasacyjna? Jaki jest termin sporządzenia skargi do Sądu Najwyższego? Czym się różni skarga kasacyjna od kasacji?
Skarga kasacyjna od postanowienia sądu okręgowego dot. zasiedzenia
Na początku trzeba wskazać, że zgodnie z zasadami postępowania cywilnego wydane przez sąd drugiej instancji (tj. sąd okręgowy) postanowienie w sprawie o zasiedzeniu nieruchomości staje się prawomocne. (Niezależnie, czy sąd okręgowy oddalił apelację od orzeczenia sądu pierwszej instancji czy też zmienił to orzeczenie. Oznacza to, że od takiego orzeczenia w normalnym toku instancyjnym nie przysługują środki odwoławcze.
Praktycznie jedynym prawnym sposobem wzruszenia prawomocnego orzeczenia w sprawie o zasiedzenie jest możliwość wniesienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia jakim jest skarga kasacyjna. (Uwaga, czasem można spotkać zwrot „kasacja”, ale jest on używany w sprawach karnych, a nie cywilnych).
UWAGA!!!
Skarga kasacyjna w sprawie o zasiedzenie nie przysługuje od postanowienia sądu odwoławczego uchylającego orzeczenie sądu rejonowego i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania.
Kto może wnieść skargę kasacyjną w sprawie o zasiedzenie.
Skargę kasacyjną w sprawie o zasiedzenie mogą wnieść następujące podmioty:
- Wnioskodawca i uczestnicy postępowania
- Prokurator Generalny
- Rzecznik Praw Obywatelskich
- Rzecznik Praw Dziecka
Uwaga!
Wnioskodawca i uczestnicy postępowania w sprawie o zasiedzenie nie mogą wnosić skargi kasacyjnej osobiście. Z uwagi na stopień skomplikowania tego środka zaskarżenia oraz adresata skargi, którym jest Sąd Najwyższy obowiązuje tu tzw. przymus adwokacki, co oznacza, że skargę kasacyjną w sprawie o zasiedzenie może w imieniu skarżącego napisać wyłącznie adwokat lub radca prawny.
Termin do wniesienia skargi kasacyjnej o zasiedzenie
Termin do wniesienia skargo kasacyjnej w sprawie o zasiedzenie wynosi dwa miesiące od daty doręczenia skarżącemu odpisu postanowienia sądu drugiej instancji z uzasadnieniem. Oznacza to, że warunkiem dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie o zasiedzenie jest uprzednie złożenie wniosku o doręczenie odpisu postanowienia sądu odwoławczego z uzasadnieniem.
Jakie mogą być podstawy skargi kasacyjne o zasiedzenie?
Skarga kasacyjna w sprawie o zasiedzenie jest pismem wysoce sformalizowanym. Trudność w jej opracowaniu wynika stąd, że musi odpowiadać ona „wyśrubowanym” wymaganiom ustawowym. Z jednej strony ustawodawca ogranicza bowiem podstawy zaskarżenia stanowiąc, że podstawą tą nie mogą być zarzuty dotyczące faktów lub oceny dowodów. Z drugiej zaś wymaga aby wnoszący skargę kasacyjną o zasiedzenie przekonał Sąd Najwyższy o celowości i zasadności przyjęcia tej skargi do rozpoznania. Musi zatem zamieścić w skardze o zasiedzenie wniosek o jej przyjęcie i uzasadnić go
Przyjęcie skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy – „przedsąd”
Skarga kasacyjna w sprawie o zasiedzenie jest rozpoznawana dwuetapowo.
Pierwszy etap stanowi tzw. przedsąd, na którym Sąd Najwyższy w składzie jednoosobowym decyduje czy skarga kasacyjna zasługuje na przyjęcie do merytorycznego rozpoznania.
Przesłankami przyjęcia skargi kasacyjnej w sprawie o zasiedzenie są:
- Występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego,
- Potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości prawne lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów,
- Nieważność postępowania przed sądem odwoławczym,
- Oczywista zasadność skargi kasacyjnej.
Na przedsądzie mogą zapaść postanowienia dwojakiej treści:
- odmowa przyjęcia skargi kasacyjnej lub
- przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Odmowa przyjęcia skargi kasacyjnej o zasiedzenie kończy w sposób ostateczny postępowanie w sprawie, co oznacza, że ostaje się orzeczenie sądu odwoławczego.
Rozpoznanie skargi kasacyjnej w sprawie o zasiedzenie przez Sąd Najwyższy
Natomiast podjęcie decyzji na przedsądzie o przyjęciu skargi kasacyjnej otwiera drugi etap rozpoznawania skargi kasacyjnej o zasiedzenie. Polega on na wyznaczeniu rozprawy, jeżeli wnoszący skargę o to wnosi. Na rozprawie przed Sądem Najwyższym prawo zabrania głosu mają tylko występujący w imieniu uczestników profesjonalni ich pełnomocnicy (adwokaci lub radcowie prawni). Jeżeli rozprawa nie jest wyznaczona, Sąd kieruje rozpoznanie skargi kasacyjnej o zasiedzenie na posiedzenie niejawne, które odbywa się bez udziału uczestników i ich pełnomocników.
Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną o zasiedzenie w składzie trzyosobowym. Po jej rozpoznaniu może wydać orzeczenie o następującej treści:
- oddala skargę kasacyjną
- uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania
- w wyjątkowych wypadkach – zmienia zaskarżone postanowienie i orzeka merytorycznie o zasadności wniosku o zasiedzenie.
Orzeczenia wydane w punktach 1 i 3 kończą postępowanie w sprawie o zasiedzenie w sposób ostateczny.
***
Nasza Kancelaria specjalizuje się w prowadzeniu spraw o zasiedzenie przed Sądem Najwyższym. Bardzo uważnie śledzimy orzeczenia Sądu w sprawach dotyczących prawa nieruchomości, w tym zasiedzenia, wydane nie tylko w naszych sprawach, ale też prowadzonych przez inne kancelarie. Jeśli drogi Czytelniku niestety przegrałeś(-aś) sprawę o zasiedzenie w obu instancjach, zachęcamy do kontaktu – oferujemy rzetelną analizę sprawy pod kątem realnych szans na wygraną przed Sądem Najwyższym.
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych. Szerzej przedstawiamy się Czytelnikom w sekcji "o nas".
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
