Zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości

Zasiedzenie udziału we współwłasności jest możliwe, ale należy z reguły do najtrudniejszych kategorii spraw o zasiedzenie. Sprawdź, jakie jest orzecznictwo Sądu Najwyższego w tej kwestii (w tym udziału w gospodarstwie rolnym), a także jak bronić się przed zasiedzeniem udziału we współwłasności.

Zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości

Do napisania tego wpisu zainspirowała nas niedawna wygrana przed Sądem Najwyższym w sprawie o zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości rolnej.

Sądy obu instancji (rejonowy i okręgowy) stwierdziły zasiedzenie udziału pozostałych spadkobierców we współwłasności nieruchomości rolnej na rzecz naszej Mocodawczyni. Uczestnik wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, ale Sąd ten postanowieniem z dnia 12 września 2018 r., sygn. IV CSK 168/18 odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania.

Uważamy tę sprawę za duży sukces, gdyż w praktyce sprawy o zasiedzenie udziału we współwłasności należą z reguły do najtrudniejszych kategorii spraw o zasiedzenie. To wszystko z uwagi na restrykcyjne orzecznictwo Sądu Najwyższego chroniące prawo własności pozostałych współwłaścicieli, nawet jeśli ci ostatni nie interesują się nieruchomością.

Najlepiej przedstawię to na przykładach konkretnych orzeczeń dotyczących zasiedzenia udziału we współwłasności. Przykładowo, Sąd Najwyższy postanowieniu z dnia 7 stycznia 2009 r. II CSK 405/2008 wskazał, że

o posiadaniu samoistnym współwłaściciela nieruchomości zamieszkującego w znajdującym się na niej budynku w zakresie udziałów we współwłasności innych współwłaścicieli nie przesądza sam fakt samodzielnego wykonywania uprawnień, ponoszenie ciężarów związanych z korzystaniem z nieruchomości, a nawet pokrycie przez niego kosztów remontu lub modernizacji budynku (por. także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2004 r. II CK 29/2003 niepubl.).

W innym postanowieniu wskazano, że:

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd, aprobowany przez skład orzekający, dopuszczający możliwość zasiedzenia idealnego udziału we współwłasności nieruchomości między współwłaścicielami, przy spełnieniu jednak ściśle określonych warunków. Przyjmuje się, że do takiej zmiany charakteru władztwa konieczne jest wyraźne zamanifestowanie woli władania cum animo rem sibi habendi, w sposób widoczny dla współwłaścicieli i dla otoczenia. Surowe wymagania wobec współwłaściciela zmieniającego zakres posiadania samoistnego uzasadnione jest bezpieczeństwem stosunków prawnych i ochroną własności, która narażona byłaby na uszczerbek, gdyby współwłaściciel -uprawniony do współposiadania całości – mógł łatwo doprowadzić do utraty praw pozostałych współwłaścicieli, powołując się na zmianę swojej woli, a więc elementu subiektywnego (zob. m.in. postanowienia: z dnia 20 października 1997 r. II CKN 408/97 OSNC 1998/4 poz. 61; z dnia 11 października 2002 r. I CKN 1009/2000, niepubl.; z dnia 17 stycznia 2007 r. II CSK 416/2006, niepubl.; z dnia 26 czerwca 2010 r. III CSK 300/2009, niepubl.).

Ostatni nasz sukces potwierdza, że zasiedzenie współwłasności jest możliwe, ale na pewno należy najpierw skonsultować się z doświadczonym prawnikiem, który realnie oceni szanse na zasiedzenie, a następnie – w przypadku, gdy takie realne szanse istnieją – przygotuje skuteczną strategię procesową.

Podziel się: Zobacz wszystkie opinie w Google