Czas trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie zależy od wielu uwarunkowań. Przeczytaj, co wpływa na długość postępowania sądowego o zasiedzenie.
Ile trwa skomplikowana sprawa o zasiedzenie?
W pierwszym rzędzie czas trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie zależy od stopnia jej skomplikowania. Skomplikowanie sprawy o zasiedzenie zależy od następujących czynników:
Wniosek o zasiedzenie – jak napisać?
Jak wspominaliśmy w artykule „Wniosek o zasiedzenie”, bardzo istotną kwestią jest poprawne przygotowanie wniosku o zasiedzenie. Braki formalne wniosku powodują żądanie sądu skierowane do wnioskodawcy o ich uzupełnienie, a w przypadku ich nieuzupełnienia zwrot wniosku. Wszystko to, rzecz jasna, powoduje przedłużenie czasu trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie. Dodatkowo czas trwania sprawy o zasiedzenie w sądzie wydłuża ewentualne złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.
Ustalenie uczestników postępowania
Jak pisaliśmy w artykule „Zasiedzenie – kto jest stroną (uczestnikiem) postępowania?”, w sprawie o zasiedzenie, oprócz oczywiście samego wnioskodawcy(-ów), stroną powinien być także formalny właściciel nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej lub w ewidencji gruntów. Jeżeli właściciel(-e) nie żyje(-ą), uczestnikami powinni być ich następcy prawni. Sąd może zobowiązać wnioskodawcę do ich poszukiwania (np. poprzez bazę PESEL), co jest niestety nieraz bardzo czasochłonne. Nieraz, zwłaszcza gdy adres stałego zameldowania w bazie PESEL nie jest aktualny, wniosek trzeba doręczać za pośrednictwem komornika. Wreszcie, sąd może dla osoby nieznanej z miejsca pobytu sąd może ustalić kuratora. Do tego często dochodzi ogłoszenie o toczącym się postępowaniu (art. 609 § 2 kpc).
Spór o zasiedzenie
Jeżeli uczestnicy uznają żądanie wniosku o zasiedzenie, sprawa ma szansę zostać zakończona na pierwszej rozprawie, po przeprowadzeniu przez sąd dowodu z zeznań stron. Jeśli uczestnicy (np. formalni właściciele) kwestionują wniosek, składają wnioski dowodowe (np. przesłuchanie świadków, dowody z dokumentów itd. – zobacz niżej), sprawa może zająć kilka rozpraw (na każdą nieraz czeka się kilka miesięcy). Dodatkowo istnieje ryzyko złożenia apelacji do sądu okręgowego przez niezadowoloną stronę (zob. też niżej).
Zasiedzenie a mapa geodety do celów zasiedzenia (geodezyjny podział działki)
Jeśli przedmiotem zasiedzenia jest tylko część istniejącej działki ewidencyjnej (a tak się zdarza dość często, koniecznym będzie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego geodety, celem zaprojektowania podziału działki i wydzielenia tego fragmentu, który jest przedmiotem skierowanego do sądu wniosku o zasiedzenie. Z doświadczenia wynika, że opracowanie zlecenia opinii w sprawie o zasiedzenie, wysłanie zlecenia biegłemu, opracowanie przez niego opinii i zwrot jej do sądu zajmuje minimum 3 miesiące czasu, a często ponad pół roku. Dochodzi bowiem potrzeba dokonania przez biegłego oględzin fragmentu działki, która jest objęta skierowanym wnioskiem do sądu o zasiedzenie. Nieraz zdarza się, że twierdzenia wnioskodawcy i uczestników różnią się co do zakresu posiadania przez wnioskodawcę przedmiotu objętego żądaniem o zasiedzenie (zwłaszcza w przypadkach terenów nieogrodzonych, np. gruntów rolnych). Wówczas może zachodzić konieczność opracowania przez biegłego kilku wariantów opinii, a nawet uzupełnienia przez biegłego pierwotnego wariantu opinii. Wtedy czas trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie odpowiednio przedłuży się.
Wnioski dowodowe w sprawie o zasiedzenie
Najczęstszą przyczyną długiego trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie jest, poza ustaleniem uczestników, duża ilość zgłoszonych w niej innych, poza biegłym geodetą, wniosków dowodowych. Dotyczy to zwłaszcza zeznań świadków, których niestawiennictwo skutkuje odraczaniem rozprawy. Czasami zgłaszane są też nowe wnioski dowodowe, których uwzględnienie powoduje także konieczność odroczenia rozprawy (np. dowód z dokumentu znajdującego się w urzędzie czy w archiwum). Każde zaś odroczenie rozprawy skutkuje przedłużaniem się czasu trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie.
Ile trwa apelacja w sprawie o zasiedzenie?
Każdy z uczestników sprawy o zasiedzenie ma prawo do zaskarżenia niekorzystnego dla siebie postanowienia do sądu okręgowego. Skorzystanie z tego prawa pociąga za sobą konieczność wykonania następujących czynności, które determinują także czas trwania sprawy w sądzie o zasiedzenie:
- złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia przez sąd wydanego orzeczenia
- sporządzenie przez sąd pisemnego uzasadnienia
- doręczenie wnioskującemu odpisu sporządzonego uzasadnienia
- wniesienie apelacji
- możliwość wniesienia odpowiedzi na apelację
- przedstawienie sądowi okręgowemu akt w celu rozpoznania apelacji
- wyznaczenie rozprawy w sądzie okręgowym (jeżeli był taki wniosek)
- wydanie przez sąd okręgowy orzeczenia.
Sąd okręgowy może apelację oddalić, zmienić zaskarżone postanowienie i orzec odmiennie od sądu rejonowego, wreszcie, w wyjątkowych przypadkach, uchylić zaskarżone orzeczenie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania, a wtedy czas trwania sprawy o zasiedzenie wydłuża się radykalnie.
Ile trwa sprawa o zasiedzenie w Warszawie a ile w innych miastach?
Dla czasu trwania sprawy o zasiedzenie w sądzie bardzo ważny wpływ ma sprawność pracy sędziego oraz obciążenie ilościowe pracą w danym sądzie. Doświadczenie uczy, że czas trwania sprawy o zasiedzenie w sądach mniejszych jest generalnie krótszy od czasu ich rozpoznawania w sądach większych, choć i tutaj zdarzają się wyjątki. Przykładowo, w Warszawie na wyznaczenie pierwszej rozprawy czeka się z reguły ponad pół roku, a czasem bliżej roku (wiele też zależy od ustalenia kręgu uczestników postępowania, o czym pisałem wyżej).
Podsumowanie uwag o czasie trwania sprawy o zasiedzenie w sadzie.
Z przytoczonych wyżej powodów można określić czas trwania w sądzie sprawy o zasiedzenie tylko we przybliżeniu, szacunkowo.
I tak:
– Przeciętny czas trwania sprawy w sądzie rejonowym wynosi 1 – 2 lata, choć przy znacznej liczbie uczestników postępowania lub problemie z ich ustaleniem, a także przy dużej liczbie wniosków dowodowych może trwać znacznie dłużej
– Przeciętny czas trwania sprawy o zasiedzenie w sądzie odwoławczym wynosi przy jednej rozprawie od 6 miesięcy do 1,5 roku (np. Sąd Okręgowy w Warszawie).
Do tego może dojść czas na ewentualne postępowanie ze skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego (1-3 lata).
Podziel się:O autorze
Witaj,
nazywam się Jan Górski.
Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie cywilnym, między innymi w sprawach o zasiedzenie.
Współautorem bloga jest adwokat Michał Górski, doktor nauk prawnych. Szerzej przedstawiamy się Czytelnikom w sekcji "o nas".
Zapraszamy do kontaktu, jak również na naszego drugiego bloga o odszkodowaniu od Państwa (gminy, powiatu) .
